prokura-laczna

Co to jest prokura łączna?

Jednym z zagadnień z otoczenia prawnego przedsiębiorców jest pojęcie prokury. Choć wyróżniamy trzy rodzaje prokury, dziś zajmiemy się charakterystyką prokury łącznej, z uwzględnieniem niedawnych zmian w prawie, które regulują pewne niejasne kwestie i wprowadzają nowe definicje. 

Prokura, czyli pełnomocnictwo

Samo pojęcie prokury oznacza pełnomocnictwo, jakiego przedsiębiorca udziela osobie fizycznej posiadającej pełną zdolność do czynności prawnych. Prokury udziela się przede wszystkim po to, aby delegować na prokurenta część obowiązków związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa i w ten sposób ułatwić niejako proces zarządzania nim.

Jak udzielić prokury?

Jeżeli mówimy o ustanowieniu prokury w spółce, to w zależności od tego czy jest to spółka osobowa czy kapitałowa, potrzebna jest odpowiednio uchwała wszystkich wspólników bądź wszystkich członków zarządu. Różnica dotyczy natomiast sposobu jej odwołania. W spółkach osobowych ma do tego prawo każdy ze wspólników, podczas gdy w kapitałowych – każdy z członków zarządu. Fakt udzielenia prokury, wraz z informacją o jej typie, musi zostać odnotowany w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Jakie są konsekwencje udzielenia prokury?

Osoba, której udzielono pełnomocnictwa w formie prokury jest upoważniona do przeprowadzania wszelkich czynności (zarówno sądowych, jak i pozasądowych), które w jakikolwiek sposób związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej

Prokurent nie może jednak sprzedać przedsiębiorstwa, oddać go do czasowego korzystania ani obciążyć nieruchomości.

Czym wyróżnia się prokura łączna?

Jednym z trzech rodzajów prokury, obok samoistnej i oddziałowej, jest prokura łączna. Mówimy o niej wówczas, gdy pełnomocnictwa udzielono więcej niż jednemu prokurentowi, co sprawia, że mają oni prawo do wykonywania czynności wynikających z ustanowienia prokury tylko wtedy, gdy będą wykonywać je wspólnie. Zgodnie z nowelizacją Kodeksu cywilnego, jeśli jednym z prokurentów byłby wspólnik lub członek zarządu spółki, mówimy wówczas o tzw. prokurze łącznej niewłaściwej.

Zmiany w zakresie prokury łącznej

Ustawa z dn. 16 grudnia 2016 roku, która weszła w życie 1 stycznia 2017 roku, wprowadza rozróżnienie na trzy rodzaje prokury łącznej. Pierwszy z nich to taki, w którym prokurent może współdziałać wyłącznie z innym prokurentem lub prokurentami. W myśl drugiego, ma oprócz tego możliwość współdziałania wraz z członkiem zarządu lub osobą uprawnioną do reprezentacji spółki osobowej. Trzeci rodzaj prokury łącznej upoważnia do współdziałania wyłącznie z członkiem zarządu lub reprezentantem spółki osobowej.

Kontrowersje i wątpliwości

W momencie wprowadzenia nowych przepisów pojawiły się nieścisłości dotyczące sytuacji sprzed stycznia 2017 roku, kiedy to weszła w życie nowelizacja ustawy. Poddano w wątpliwość zasadność udzielania prokury łącznej niewłaściwej wcześniej niż dopuściła to ustawa. Chodzi o sytuacje sprzed wejścia ustawy, w których prokurentowi udzielano prokury i zastrzegano jednocześnie, że może współdziałać tylko razem z członkiem zarządu przedsiębiorstwa. Sąd Najwyższy wydał ostatecznie uchwałę, w myśl której takie wpisy powinny zostać wykreślone z Krajowego Rejestru Sądowego, gdyż do końca roku 2016 nie istniała podstawa prawna, by udzielać takiego typu prokur. Choć w tym temacie nadal pojawia się wiele wątpliwości, a uchwała dla wielu wydaje się być kontrowersyjna, na wszelki wypadek, by nie stwarzać niepotrzebnych wątpliwości i nie narazić się na przykre konsekwencje prawne, najlepiej jest zaktualizować status prokur tego typu udzielonych przed wejściem w życie ustawy, tj. przed 1 stycznia 2017 roku. Rekomenduje się to, powołując na zasadę, w myśl której prawo nie działa wstecz.

Kto może udzielić prokury?

Według przepisów Kodeksu cywilnego, aby móc udzielić prokury, należy figurować na liście przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Wynikałoby z tego, że prawo to mają przede wszystkim spółki, spółdzielnie, instytuty badawcze, przedsiębiorstwa państwowe i inne podmioty, które podlegają obowiązkowi wpisu do KRS. Ze względu na zapis o śmierci przedsiębiorcy jako czynniku niepowodującym wygaśnięcia prokury, pojawił się spór, czy wobec tego właściciel jednoosobowej działalności gospodarczej może udzielić prokury. W celu rozwiania tych wątpliwości, w marcu 2018 roku wprowadzono kolejną ustawę precyzującą przepisy Kodeksu cywilnego. Mówi ona o tym, że prokury może udzielić nie tylko przedsiębiorca wpisany do KRS, ale także ten wpisany do CEIDG, czyli Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W ten sposób rozszerzono grono upoważnionych do udzielania prokury również o osoby fizyczne, które prowadzą własną działalność gospodarczą, przy czym nie dotyczy to możliwości udzielania prokury łącznej niewłaściwej, czyli tej, którą wprowadzono na mocy ustawy 1 stycznia 2017 roku.

Jak widać, kwestie te, choć systematycznie regulowane przez prawo, pozostawiają niemało wątpliwości. Sprawne poruszanie się w temacie prokury wymaga znajomości przepisów i bycia na bieżąco z ich nowelizacjami, a także umiejętności interpretacji prawa i wiedzy z zakresu dotychczasowego orzecznictwa w ewentualnych sporach. Dlatego też wszystkich przedsiębiorców zainteresowanych tematem prokury zapraszamy do współpracy ze specjalistami z naszej kancelarii, biegłymi w obsłudze prawnej firm, gotowych nieść wsparcie i fachowe doradztwo na każdym etapie zarządzania przedsiębiorstwem.

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *