W poprzednim wpisie informowaliśmy o zmianie przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących terminów przedawnienia roszczeń. Tym razem analizujemy kolejne nowe rozwiązanie wynikające z nowelizacji, jakim jest brak możliwości domagania się przez wierzyciela zaspokojenia przedawnionego roszczenia, przysługującego mu przeciwko konsumentowi. Dotychczas wierzyciel mógł bez ograniczeń dochodzić zapłaty zobowiązań, nawet tych przedawnionych, z tym zastrzeżeniem, że skuteczne podniesienie przez dłużnika zarzutu przedawnienia skutkowało oddaleniem powództwa przez sąd. Po nowelizacji przepisów Kodeksu cywilnego ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, dochodzenie przez wierzyciela przedawnionych roszczeń przysługujących mu przeciwko konsumentowi, będzie z mocy samego prawa niedopuszczalne. Tym samym wierzyciel nie będzie miał prawnej możliwości skutecznego wytoczenia przeciwko dłużnikowi powództwa przed sądem i to bez znaczenia czy dłużnik będący konsumentem podniesie zarzut przedawnienia roszczenia czy też nie. W praktyce oznacza to, że w sporach przeciwko konsumentowi sąd będzie zobowiązany niejako z urzędu badać czy dochodzone roszczenie nie uległo przedawnieniu, bez konieczności podnoszenia zarzutu przez dłużnika będącego konsumentem.

W związku z tą zmianą na mocy nowelizacji rozszerzono katalog wymogów formalnych pozwu określając, że w sprawach o zasądzenie roszczenia, pozew powinien zawierać oznaczenie daty wymagalności dochodzonego roszczenia. W konsekwencji jeżeli w pozwie nie wskażemy daty wymagalności roszczenia, sąd będzie zobligowany wezwać nas do wskazania tej daty, w trybie przewidzianym dla uzupełniania braków formalnych pozwu. Wskazanie w treści pozwu daty wymagalności, pozwoli sądowi rozpoznającemu sprawę zweryfikować dopuszczalność dochodzenia roszczenia przez powoda będącego przedsiębiorcą od pozwanego – konsumenta.

Nowa regulacja przewiduje jednak odstępstwo od powyższej zasady niedopuszczalności dochodzenia roszczeń przedawnionych od konsumenta. W wyjątkowych przypadkach sąd będzie mógł bowiem, po rozważeniu interesów stron, nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, jeżeli będą tego wymagały względy słuszności. Korzystając z tego uprawnienia, sąd będzie zobligowany rozważyć w szczególności długość terminu przedawnienia, długość okresu od upływu terminu przedawnienia do chwili dochodzenia roszenia, jak również charakter okoliczności, które spowodowały nie dochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym ewentualny wypływ na dochodzenie roszczeń już po upływie terminu przedawnienia zachowania samego dłużnika będącego konsumentem. Należy zatem uznać, że w tym zakresie dla ostatecznego funkcjonowania nowych unormowań duże znaczenie będzie miał kierunek w jakim ukształtuje się praktyka orzecznicza sądów.

Podkreślenia wymaga ponadto, że zgodnie z ustawą nowelizującą roszczenia przedsiębiorców przeciwko konsumentom, co do których do dnia wejścia w życie przepisów nowelizujących nie podniesiono zarzutu przedawnienia, uległy z mocy ustawy przedawnieniu z dniem jej wejścia w życie, tj. z dniem 9 lipca 2018 r.

Z kolei do roszczeń przysługujących konsumentowi przeciwko przedsiębiorcy, a powstałych przed wejściem w życie nowelizacji Kodeksu cywilnego i w tym czasie nieprzedawnionych, stosuje się dotychczasowe terminy przedawnienia oraz dotychczasowy sposób obliczania tych terminów.

Jeżeli zainteresował Cię ten artykuł i chciałbyś dowiedzieć się więcej lub zapytać jak opisane zmiany mogą wpłynąć na Twoją sytuację albo masz jakieś inne pytania lub jakiekolwiek wątpliwości, skontaktuj się z naszą Kancelarią!