Sukcesja jednoosobowej działalności gospodarczej

Zazwyczaj, gdy mówimy o jednoosobowej działalności gospodarczej przychodzi nam na myśl przedsiębiorca, który prowadzi biznes lokalnie lub też przez internet, nierzadko rodzinny, o umiarkowanych nakładach na działalność. Nowe przepisy, które właśnie weszły w życie gwarantują ciągłość działania właśnie dla takich firm, opartych o know-how i wizję pojedynczych osób i w sposób znaczący ułatwią życie osób im najbliższych, zaangażowanych w prowadzenie firmy.

Za przykład weźmy sytuację, w której małżeństwo od wielu lat wspólnie prowadzi sklep specjalistyczny, opierający się na sprzedaży koncesjonowanych towarów, o ugruntowanej, wieloletniej pozycji na lokalnym rynku, z renomą gwarantującą stałych klientów oraz spore dochody. Jeśli firma funkcjonowała jako indywidualna działalność męża, jednak de facto była prowadzona wspólnie przez małżeństwo, to dotychczasowy stan prawny uniemożliwiał małżonce lub innym członkom rodziny kontynuowanie działalności, przynajmniej w oparciu o koncesję udzieloną zmarłemu przedsiębiorcy, w dotychczas wynajmowanym lokalu i na zasadach przewidzianych w zawartych przez niego umowach. Sytuacja taka w najlepszym wypadku narażała bliskich na przestój w sprzedaży, aż do momentu założenia działalności na własny rachunek, uzyskania koncesji w swoim imieniu oraz zawarcia nowej umowy najmu. Kontynuowanie działalności nie było zatem w ogóle niemożliwe natomiast nie można było mieć pewności, że koncesja zostanie udzielona nowemu właścicielowi,  Wynajmujący będzie gotów zawrzeć najem na dotychczasowych warunkach, pracownicy zatrudnieni na podstawie umów o pracę nie znajdą innego pracodawcy, a dostawcy związani umowami będą gotowi dostarczać towar na tych samych zasadach. Działo się tak dlatego, że umowy o pracę, podobnie jak inne umowy, w szczególności umowy handlowe, będące nierzadko intratnymi kontraktami (np. uprawniające do nabywania od kontrahentów towaru na preferencyjnych warunkach), wygasały. Nie można było również posługiwać się numerem NIP, czy REGON, a  dostęp do firmowego rachunku bankowego był blokowany.

Należy zatem pochwalić kierunek wprowadzonych zmian, mających zapobiegać takim sytuacjom i umożliwiającym sukcesję firm prowadzonych na podstawie wpisu do CEiDG, a uregulowanych ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Zgodnie z jej treścią przedsiębiorstwo w spadku obejmie składniki materialne oraz  niematerialne przeznaczone do wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę, stanowiące jego mienie w chwili śmierci. Prawa i obowiązki zmarłego przedsiębiorcy wynikające z wykonywanej przez niego działalności gospodarczej będą mogły być wykonywane przez zarządcę sukcesyjnego. Będzie on osobą odpowiedzialną za dalsze prowadzenie działalności aż do momentu zakończenia formalności spadkowych przez spadkobierców. Zarządcę będzie mógł wskazać jeszcze za życia sam przedsiębiorca lub ustanowią go spadkobiercy. Zarządca sukcesyjny będzie działał we własnym imieniu, ale na rzecz następców prawnych zmarłego. Wraz ze śmiercią przedsiębiorcy zawarte umowy, jak również otrzymane koncesje, zezwolenia, licencje, czy pozwolenia nie będą co do zasady wygasały (oczywiście poza wyjątkami, które przewiduje ustawa). Stan taki nie będzie utrzymywał się wiecznie, jednak przewidziane w ustawie terminy do podejmowania stosownych czynności celem zachowania dotychczasowych praw mają być wystarczające do uporządkowania spraw firmy i jej sukcesji przez następców.

Kierunek wprowadzonych zmian należy ocenić pozytywnie. Czas i praktyka pokażą, czy będą one w pełni wystarczające dla efektywnej sukcesji jednoosobowej działalności gospodarczej.

Jeżeli zainteresował Cię poruszony temat i chciałbyś dowiedzieć się w jaki sposób uregulować kwestie związane z dziedziczeniem prowadzonej przez Ciebie działalności gospodarczej, skontaktuj się z naszą Kancelarią.

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *