Do Sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy o zmianie kodeksu rodzinnego oraz kodeksu postępowania cywilnego, który przewiduje nowe mechanizmy dochodzenia roszczeń alimentacyjnych przez dzieci od rodziców. Aby jeszcze bardziej przyspieszyć uzyskiwanie alimentów na drodze sądowej, przewidziano specjalny tryb ich ustalania w postępowaniu uproszczonym.  Natychmiastowe świadczenia alimentacyjne mają być orzekane na wniosek  powoda i przyznawane niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia wniesienia pozwu. Projekt można nazwać rewolucyjnym, gdyż wprowadza odstępstwo od zasady ważenia z jednej strony możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego, a z drugiej usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Kwota przyznawanych alimentów, orzekanych w trybie uproszczonym ma być stała w danym roku i będzie zależna jedynie od ilości dzieci.

Konsekwencją takiego rozwiązania jest to, że dla niezbyt wielu osób natychmiastowe alimenty będą świadczeniem atrakcyjnym, a to ze względu na zbyt niską kwotę świadczenia. W drodze postępowania o alimenty w trybie zwykłym można zazwyczaj osiągnąć wyższe kwoty, zwłaszcza przy orzekaniu o świadczeniu na jedno dziecko. Priorytetem ma być jednak ich szybkość dochodzenia. Założenia te jak zwykle zweryfikuje praktyka orzecznicza. Wówczas będzie można ocenić, czy natychmiastowe alimenty będą rzeczywiście szybszym sposobem niż skorzystanie z już funkcjonujących przepisów o zabezpieczeniu roszczeń.

Wedle zasad przewidzianych w projekcie na rok 2019 natychmiastowe świadczenie alimentacyjne wynosiłyby odpowiednio:

– na jedno dziecko byłaby to kwota 496 zł,

-na każde z dwojga dzieci pochodzących od tych samych rodziców- 450 zł,

-na każde z trojga dzieci od tych samych rodziców – 404 zł,

-na każde z czworga dzieci od tych samych rodziców- 359 zł,

-na każde z pięciorga i więcej dzieci od tych samych rodziców- 313 zł.

Kwotę natychmiastowych świadczeń alimentacyjnych na dany rok ogłosi Minister Sprawiedliwości. Jej wysokość ustalana będzie w oparciu o minimalne wynagrodzenie za pracę oraz współczynnik dzietności za rok poprzedni.

Natychmiastowe świadczenia alimentacyjne będą wygasały z chwilą ukończenia przez dziecko 25 lat chyba, że uprawniony będzie dysponował orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności. Dotychczas alimenty nie wygasały z chwilą ukończenia przez dziecko określonego wieku. Dopiero, gdy uprawniony był już w stanie utrzymać się samodzielnie mając zdobyty zawód, osoba zobowiązana mogła liczyć na zniesienie obowiązku alimentacyjnego przez sąd.

Można wskazać na wiele mankamentów projektu alimentów natychmiastowych. Wszystkie wynikają z automatyzmu w ich orzekaniu. Rola sądu zostaje sprowadzona w zasadzie do sprawdzenia podstawowych okoliczności tj. liczba dzieci pochodzących od tych samych rodziców. Założenia projektu prowadzą do absurdalnych różnic w wysokości natychmiastowych alimentów. Jedna matka z trójką dzieci może  bowiem w trybie uproszczonym otrzymać 1212 zł świadczenia, a inna z taką samą ilością potomstwa już 1488 zł. Różnica będzie zależała jedynie od tego, czy każde z dzieci pochodzi od tego samego ojca. Niemniej można będzie liczyć na ekspres alimentacyjny. Niekoniecznie opłacalny, ale przynajmniej z założenia szybki.

Jeżeli masz jakiekolwiek pytania związane z tematyką poruszoną w niniejszym artykule, skontaktuj się z naszą Kancelarią. Z pewnością pomożemy rozwiać Twoje wątpliwości!